Elk bedrijf met personeel moet (laten) onderzoeken of het werk gevaar kan opleveren of schade kan veroorzaken aan de gezondheid van de werknemers. Dit onderzoek, dat schriftelijk moet worden vastgelegd, wordt een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) genoemd. Een plan van aanpak met verbeteringsmaatregelen maakt deel uit van de RI&E. De werkgever is verplicht zich door een kerndeskundige (in de zin van de Arbowet) te laten ondersteunen bij de toetsing van de RI&E.
N.B! Werkgevers die niet meer dan 40 uur per week arbeid laten verrichten (door één of meerdere werknemers gezamenlijk) en vrijwilligersorganisaties zijn van deze verplichting vrijgesteld. Ook bij het gebruik van een erkend RI&E-instrument bij 25 werknemers of minder bent u vrijgesteld.
Een werkgever heeft de verplichting heeft om een plan van aanpak (pva) op te stellen. In het plan van aanpak (pva) moet de werkgever aangeven binnen welke termijn concrete maatregelen in verband met de geïnventariseerde risico's worden genomen. Tevens is bepaald dat de werkgever jaarlijks rapporteert aan de werknemers(vertegenwoordiging) over de uitvoering van het plan van aanpak.
Sinds 1 januari 1994 is een risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) een verplichting voor werkgevers. Deze verplichting vloeit voort uit artikel 5 van de Arbeidsomstandighedenwet. Ook het "plan van aanpak" is expliciet opgenomen in de wettekst (art. 5 lid 2) en maakt integraal deel uit van de RI&E. De Inspectie SZW controleert werkgevers op de naleving van deze RI&E-verplichting. Tevens toetst de Arbeidsinspectie de praktijkomstandigheden op de `werkvloer' aan de RI&E en het plan van aanpak.
Een RI&E moet volgens artikel 5 van de Arbo-wet in ieder geval aan de volgende eisen voldoen:
- de RI&E moet compleet zijn (voorkom dat bijvoorbeeld werkzaamheden, afdelingen, functies, groepen of individuele werknemers over het hoofd worden gezien);
- de RI&E moet betrouwbaar zijn (dus de situatie eerlijk weergeven);
- de RI&E moet actueel zijn (dus de recente stand van zaken weerspiegelen) en, zodra de situatie daartoe aanleiding geeft, worden geactualiseerd.
- de RI&E moet op schrift staan; een afschrift moet aan de OR worden overhandigd; de RI&E moet door elke werknemer kunnen worden ingezien;
- de RI&E dient aandacht te worden besteed aan alle aspecten betreffende de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van werknemers. De RI&E moet in elk geval bestaan uit de volgende onderdelen:
- inventarisatie van risico's
- evaluatie van risico's (beoordeling van het gevaar)
- plan van aanpak
- toets van de Arbo-dienst betreffende de RI&E
- adviezen van de arbodienst betreffende het plan van aanpak
- de RI&E besteedt afzonderlijk aandacht aan risico's betreffende bijzondere categorieën van werknemers, te weten:
- jeugdigen
- ouderen
- gehandicapten
- zwangere medewerkers
- thuiswerkers
- vakantiewerkers
- werknemers met deeltijdbanen
- werknemers met een flexibele arbeidsrelatie
Pas als deze aspecten gerealiseerd zijn, heeft de werkgever aan zijn wettelijke verplichtingen voldaan.
a.p.scheltinga organisatieadvies | managementondersteuning wordt vaak ingezet voor het begeleiden van het bovenstaande traject en daarnaast bij het opstellen, evalueren (inclusief het bepalen van de effectiviteit van de genomen maatregelen), aanpassen en implementeren (en communiceren) van het jaarlijkse plan van aanpak